Hałas to jeden z czynników, który może oddziaływać na ludzi w różny sposób. Niestety, zbyt długa ekspozycja na dźwięki o dużym natężeniu może powodować szkodliwe skutki - zarówno natury psychicznej, jak i fizycznej. W skrajnych przypadkach możemy mieć nawet do czynienia z utratą słuchu. Do najpoważniejszych problemów należy hałas w miejscu pracy. Zwykle jest wywołany działaniem maszyn czy różnego rodzaju urządzeń technicznych, bez których wykonywanie obowiązków zawodowych byłoby niemożliwe. W takich sytuacjach pracodawcy muszą zadbać, by dla podwładnych była dostępna odpowiednia ochrona uszu przed hałasem. Zazwyczaj stanowią ją różnego rodzaju ochronniki słuchu. Można je znaleźć w sklepach BHP - ich asortyment to bowiem nie tylko odzież ostrzegawcza, ale i specjalistyczne wkładki czy ochronniki. Jak chronić słuch przed hałasem w pracy, by zabezpieczyć zdrowie pracowników i uniknąć konsekwencji prawnych? Odpowiadamy!
Część ludzi z własnej woli naraża się na duży hałas, na przykład uczestnicząc w koncertach. Tyle że zwykle jest on wówczas krótkotrwały. Inaczej wygląda sprawa z hałasem w pracy, który oznacza ciągłe, kilkugodzinne wystawianie się na działanie głośnych dźwięków.
Hałas tego typu może znacznie obniżać komfort psychiczny w czasie pracy. Zazwyczaj pierwszym objawem jest zmęczenie i ból głowy. W ślad za nimi idzie irytacja, często wywoływana przez błahe wydarzenia, a także trudności ze skupieniem. Niektórzy z powodu hałasu cierpią na problemy z orientacją w przestrzeni. Wszystkie te czynniki wpływają na pogorszenie wydajności pracy oraz gorsze efekty działań. Do skutków natury fizycznej należy z kolei pogorszenie słuchu, a nawet jego utrata. Nic więc dziwnego, że ten problem jest podnoszony przez specjalistów od BHP, którzy zastanawiają się, jak walczyć z hałasem w pracy - to równie ważna kwestia, jak ochrona dróg oddechowych narażonych na działanie pyłów czy gazów.
Obecnie hałas w pracy jest regulowany przez przepisy dotyczące zatrudnienia i warunków pracy. Obowiązujące regulacje zawiera rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej. Zostały w nim wyszczególnione najwyższe dopuszczalne natężenia hałasu - wskaźnik znany pod skrótem NDN.
Jaki hałas jest dopuszczalny? Wartością maksymalną dla ciągłego narażenia na hałas jest 85 decybeli. To górna granica ekspozycji w czasie ośmiogodzinnego dnia pracy. Taką wartość można porównać do odgłosów wydawanych przez samochód ciężarowy. Maksymalny poziom dźwięków nie może z kolei przekroczyć 115 dB. Ustawodawca ustanowił także górną granicę hałasu w miejscu pracy - szczytowy poziom dźwięku to 135 dB, czyli wartość porównywalna do hałasu spowodowanego wirnikiem helikoptera.
Jaki jest dopuszczalny hałas na stanowisku pracy, przy którym nie trzeba używać zabezpieczeń słuchu? Uważa się, że przy stosowaniu przerw pracownicy mogą wykonywać swoje obowiązki w hałasie dochodzącym do 80 dB. W przypadku przekraczania tej wartości i zbliżania do NDN, czy też pojedynczych dźwięków o wartości 135 dB, powinny się pojawić środki, których celem jest ochrona słuchu przed hałasem. W takich przypadkach pracodawca udostępnia je na życzenie pracownika.
Ochrona słuchu w pracy jest obowiązkowa przy ciągłym hałasie o wartości 85 dB i szczytowym poziomie dźwięku 137 dB. W takiej sytuacji przepisy nakazują stosowanie ochronników słuchu. Nawet wyspecjalizowane środki ochrony nie pozwalają jednak na pracę przy hałasie przekraczającym te normy.
Jeżeli pracodawca nie jest pewien, na jak duże natężenie hałasu są narażone osoby w jego zakładzie, powinien poprosić o ocenę akredytowane laboratorium. Tylko jego opinie są wiążące w tej kwestii. Jego przedstawiciele zmierzą całodzienny poziom hałasu wśród pracowników oraz na wybranych stanowiskach, a także dokonają pomiaru z podziałem na poszczególne czynności.
Pomiary wykonuje się specjalnym dozymetrem, działania powinno się prowadzić zgodnie z normą PN-EN ISO 9612:2009. Na podstawie wyników podejmuje się decyzję, czy konieczna będzie ochrona słuchu. Ochronniki są wymagane w wielu zakładach produkcyjnych, a także w rolnictwie, przy pracy na lotniskach oraz kopalniach. Katalog stanowisk narażonych na nadmierny hałas jest bardzo szeroki.
Dla niektórych idealnym sposobem na hałas są zatyczki. Szeroki wybór dostępny tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/category/sprzet-bhp-ochrona-uszu-zatyczki
Pracodawcy zastanawiający się, jak chronić słuch swoich podwładnych, mają do wyboru kilka rozwiązań. Ostateczna decyzja zależy od rodzaju hałasu oraz charakteru wykonywanej pracy. Nieco inne rozwiązania dobiera się tam, gdzie wystarcza czapka odblaskowa, odmienne na stanowiskach, na których konieczny jest hełm. Jak więc zmniejszyć hałas w pracy? BHP dopuszcza dwa podstawowe rozwiązania.
To właśnie ich obraz pojawia się zazwyczaj w głowie tych, którzy zadają sobie pytanie, jak chronić słuch w pracy i jakie dobrać do tego artykuły BHP. Te charakterystyczne przedmioty są bowiem najpopularniejszym rozwiązaniem. Składają się z dwóch czasz, które dokładnie przylegają do małżowiny usznej. W ten sposób wyciszają dźwięki dochodzące z zewnątrz.
Poszczególne nauszniki różnią się między sobą sposobem zakładania. Niektóre można wkładać bezpośrednio na głowę, inne są przystosowane do montażu na hełmach. Odmienne rozwiązania występują również w konstrukcji samych poduszek, którymi wykończone są czasze. Część jest wykonywana z pianki, inne są natomiast połączeniem pianki i płynu. To drugie rozwiązanie należy do wygodniejszych, pozwala bowiem na zmniejszenie nacisku czaszy na ucho.
Podejmując decyzję, jakie ochronniki słuchu wybrać, warto wziąć pod uwagę nie tylko zgodność z normami, ale również komfort pracownika. Znaczenie w tej kwestii ma wyściółka nauszników. Powinna być jak najbardziej wygodna, a także skonstruowana tak, by zapewniała wentylację. Ważne jest też równomierne rozłożenie nacisku czasz na obie strony głowy. W przypadku niezależnych nauszników najlepiej wybierać te z szerokim pałąkiem, które można bardziej komfortowo ułożyć na głowie.
W radzeniu sobie z hałasem pomogą nauszniki. Znajdziesz je tutaj: https://www.sprzetbhp.pl/category/ochrona-uszu
Działają na nieco innej zasadzie niż nauszniki. Nie zatykają bowiem całej małżowiny - wkłada się je do zewnętrznego kanału słuchowego. Już wewnątrz lekko się rozszerzają, szczelnie zatykając kanał słuchowy. W ten sposób hałas nie dociera do wnętrza ucha.
Pod pojęciem wkładek i zatyczek rozumie się podobne środki ochrony słuchu. Tym drugim określeniem zwykle określa się produkty jednorazowego użytku, podobne do klasycznych stoperów. Często są wykonywane z pianki poliuretanowej, po zakończeniu pracy nadają się jedynie do wyrzucenia.
Wkładkami przeciwhałasowymi zwykle określamy przedmioty wielokrotnego użytku. Najczęściej są połączone sznurkiem i wykonane z nieco bardziej trwałych materiałów. Popularnym jest np. elastomer termoplastyczny. Jego zaletą jest to, że wkładki z czasem dopasowują się do kształtu ucha, przez co nosi się je coraz bardziej komfortowo.
