Jesień i wiosna to pory roku, w czasie których wiele osób ma problem z prawidłowym doborem odzieży. Z jednej strony musimy być bowiem przygotowani na szybkie pogorszenie się pogody czy oziębienie, z drugiej często aura dopisuje przez kilka dni. Temperatura za oknem mocno zmienia się w ciągu dnia. Poranki i wieczory pozostają zimne, ale pomiędzy 10 a 17 wiosenne i jesienne słońce nieraz pozwala poczuć smak lata. Dodatkowym utrudnieniem jest groźba opadów deszczu, a czasami nawet śniegu. To wszystko komplikuje wybór ubrań każdemu z nas, a co dopiero tym, którzy muszą pracować na świeżym powietrzu. Dla nich dodatkowym problemem, zwłaszcza jesienią, jest szybko zapadający zmrok. By komfortowo pracować w takich warunkach, na wielu stanowiskach wymagane są odpowiednio przygotowane ubrania odblaskowe. O ich dostarczenie powinni zadbać pracodawcy, którzy muszą wziąć pod uwagę zmienne warunki pogodowe. Przyjrzeliśmy się bliżej elementom odzieży ostrzegawczej, które najlepiej nadają się na okres przejściowy.
Ubrania odblaskowe są stosowane zarówno jako odzież robocza, jak i ochronna. Część pracodawców decyduje się na zaopatrzenie podwładnych w odblaski nawet wówczas, gdy nie jest to konieczne. Pasy z jaskrawego materiału i odblaskowe taśmy wydatnie zwiększają widoczność każdej osoby w takiej odzieży, zwłaszcza w niesprzyjającej aurze. A to wiąże się z podniesieniem poziomu bezpieczeństwa.
Jako że ubrania robocze mają przede wszystkim chronić prywatną odzież pracowników przed zniszczeniem, rozkład i wielkość odblasków na nich umieszczonych nie jest w żaden sposób uregulowany. Spodnie odblaskowe męskie czy inne tego typu ubrania zaliczane do kategorii odzieży ochronnej muszą natomiast spełniać odpowiednie normy. Najważniejsza to PN-EN ISO 20471:2013. Szereguje ona ubrania ostrzegawcze w trzech klasach, w zależności od tego, jak duży poziom widzialności zapewniają. Największe wymagania są stawiane przed klasą trzecią. Oprócz tego odzież ostrzegawcza powinna na przykład umożliwiać noszenie przy sobie podstawowego wyposażenia koniecznego do pracy, czyli po prostu zawierać funkcjonalne kieszenie.
Chcesz dowiedzieć się więcej na temat odzieży ostrzegawczej? Przeczytaj artykuł "Materiały odblaskowe - normy i zasady działania"!
Pracodawcy powinni znać przywołane powyżej przepisy, by dobrać wymaganą odzież ostrzegawczą odpowiednio do swoich potrzeb i regulacji prawnych. Brak dostosowania się do nich to nie tylko ryzyko procesu i strat finansowych - zwłaszcza w sytuacji, w której doszłoby do wypadku - ale przede wszystkim narażenie podwładnych na niebezpieczeństwo.
A stanowisk, na których konieczne jest używanie odzieży ostrzegawczej, jest całkiem sporo. Taki obowiązek normy nakładają na wszystkich, którzy pracują w okolicach autostrad i rozmaitych dróg, a także na lotniskach czy w okolicy torów kolejowych oraz tramwajowych. Na tym katalog osób, które sięgają po odzież ostrzegawczą, wcale się jednak nie kończy. Musi w niej pracować także większość osób zatrudnionych na budowie. Chodzi o sytuacje dużego zagrożenia wypadkiem, choćby uderzeniem o wystające elementy konstrukcyjne. W odblaski musi być też wyposażona część osób zatrudnionych w kopalniach, operatorzy wózków widłowych w hurtowniach i dużych sklepach, a nawet pracownicy stacji benzynowych, którzy poruszają się między dystrybutorami paliwa. W całej Polsce ten obowiązek obejmuje więc setki tysięcy ludzi, z których duża część pracuje na zewnątrz.
To właśnie osoby wykonujące prace na świeżym powietrzu najbardziej będą potrzebować ubrań na okres przejściowy. Jak wspominaliśmy, pogoda jesienią i wiosną lubi bowiem płatać figle. Jednymi z najważniejszych zadań stojących przed ubraniami odblaskowymi na te miesiące jest ochrona przed deszczem oraz wiatrem.
Z tego powodu wśród osób zatrudnionych na budowach czy przy pracach drogowych triumfy święcą przede wszystkim kurtki ostrzegawcze. Zazwyczaj są wykonane w zdecydowanej większości z włókien sztucznych, przystosowanych do tego, by powstrzymywać wodę. Wśród kurtek z wodoodporną warstwą wyróżniamy kilka rodzajów ubrań. Na najzimniejsze dni oraz najbardziej niesprzyjającą pogodę przydadzą się kurtki długie, zakrywające sporą część nóg. Dzięki temu łatwiej można do nich dobrać także odpowiednie spodnie odblaskowe.
Takie zestawy sprawdzą się w chłodniejsze dni, gdy w powietrzu czuć zimowe nuty, a deszcz mocno zacina. Ochronę głowy przed przemoczeniem zapewnia wówczas natomiast solidny kaptur, który można głęboko naciągnąć na czoło. Szczelna powłoka z poliestru to także gwarancja ochrony przed silnym, wychładzającym wiatrem.
Niezwykle popularną alternatywą dla klasycznych kurtek stają się jednak softshelle. Dzieje się tak przede wszystkim z powodu połączenia cech kluczowych dla komfortowej pracy jesienią i zimą. Co prawda również w tym przypadku kluczową rolę odgrywa poliester - zwykle jego zawartość przekracza 90 procent składu tkaniny - ale ma on nieco inne właściwości niż syntetyczne tworzywa używane do produkcji tradycyjnych kurtek.
Zewnętrzna powłoka softshelli ostrzegawczych odpowiada za osłonę przed wiatrem, któremu nie pozwala na ochłodzenie ciała pracownika. Druga warstwa jest wykonana z wodoodpornej membrany. To wyjątkowe tworzywo z jednej strony nie przepuszcza cząsteczek wody, efektywnie chroniąc przed przemoczeniem, a z drugiej gwarantuje dobrą wentylację skóry. Mikrootwory w tej powłoce pozwalają bowiem na wydostawanie się cząsteczek pary z nagrzewającej się skóry. Trzecia warstwa jest zazwyczaj wykonana z mikropolaru, który dodatkowo ociepla w przypadku niższych temperatur. Co istotne, w nowoczesnych softshellach wszywa się wodoodporne zamki, co oznacza pełną ochronę przed deszczem.
Oprócz ochrony przed deszczem i wiatrem ubranie odblaskowe na jesienne bądź wiosenne dni musi gwarantować odpowiednią temperaturę. To ważne szczególnie dla tych, którzy rozpoczynają pracę wczesnym rankiem lub kończą ją późnym wieczorem, kiedy często zdarzają się już przymrozki. Dlatego wielu pracodawców kupuje dla swoich podwładnych ubrania ocieplane. Zazwyczaj są to kurtki podbite przyjemnym w dotyku polarem albo wręcz grube polary wyposażone w taśmy odblaskowe.
Co jednak z wahaniami temperatur w trakcie dnia? Pod tym kątem warto rozważyć dwa sposoby kompletowania ostrzegawczego stroju na okres przejściowy. Pierwszy jest znany również z innych dziedzin życia - to ubiór “na cebulkę”, czyli założenie na siebie kilku warstw odzieży. Warto zdecydować się na trzy elementy: T-shirt, bluzę oraz softshell. Wówczas rano pracownik będzie chroniony przed zimnem, a później, w zależności od wzrostu temperatury, może pracować w bluzie lub nawet samej koszulce. Trzeba jednak pamiętać o jednym: każda z warstw musi mieć taśmy odblaskowe i spełniać wymogi odzieży ostrzegawczej. Prywatny T-shirt czy ulubiona bluza z kapturem nie wchodzą w grę.
Drugą ciekawą możliwością są odblaskowe kurtki wielofunkcyjne. To elementy odzieży, które można dopasować do zmiennych warunków. Posiadają ocieplające podpinki, które jednak w razie potrzeby można po prostu odpiąć i ściągnąć, pozostając tylko przy wierzchniej warstwie. Wiele modeli można również łatwo przeobrazić w bezrękawnik poprzez odsunięcie rękawów. Zewnętrzna powłoka takich ubrań odblaskowych jest zazwyczaj wykonana z materiałów wodoodpornych, a sama kurtka posiada kaptur. W związku z tym poradzi sobie nawet w kryzysowych warunkach.
